ایندیپندنت اخیرا میزان و مقیاس احتمالی این بحران را نشان داد بعد از آن که صنعت گردشگری از هم فرو پاشید و کمکهای انساندوستانه به شدت کاهش یافت که بر زندگی و کار صدها نگهبان حیات وحش در خط مقدم و هزاران فرد دیگری که در زمینه حفظ محیط زیست فعال هستند تاثیر گذاشت.
صندوق حفاظت از محیط زیست محمد بن زاید گزارش کرد تقریبا یک سوم فعالان محیط زیست هراس آن را دارند که این بیماری عالمگیر خطرات موجود علیه گونههای مختلف گیاهی و جانوری و زیستبوم آنان را افزایش خواهد داد، از جمله افزایش شکار غیرقانونی حیوانات که به خاطر کاهش ماموران قانون و فقدان گردشگران به راحتی در حال وقوع است و همین طور اتکای بیشتر به گوشت شکار توسط جوامعی که آسیبپذیرترند.
این مساله حاکی از اهمیت کارزار «تجارت غیرقانونی حیات وحش را متوقف کنید» دارد که توسط ایوگنی لبدف، بزرگترین سهامدار ایندیپندنت به راه افتاده است و خواستار تلاشهای بینالمللی برای پایان دادن به تجارت غیرقانونی حیوانات وحشی است که یکی از بزرگترین تهدیدها علیه تنوع زیستی جهان ما است.
گزارشها حاکی از افزایش شکار غیرقانونی در گوشهوکنار دنیا است: سه پرنده اکراس که به شدت در خطر انقراض قرار دارند اخیر در کامبوج مسموم شدند (این سه پرنده ۱ تا ۲ درصد جمعیت این گونه را تشکیل میدادند). از شروع قرنطینه تاکنون در هند حداقل چهار ببر و شش پلنگ کشته شدهاند، در اوگاندا، رافیکی، گوریل کوهی پشت نقرهای محبوب و نادر این کشور در اثر اقدام شکارچیان برای شکار حیوانات کوچکتر به طور تصادفی گلوله خورد و کشته شد.
در ادامه چند گونه جانوری تحت خطر انقراض را ارزیابی خواهیم کرد که در طول این بحران بهداشتی با تهدیدات روزافزونی مواجهاند.
کرگدن
گروه حفاظت از محیط زیست «راینو۹۱۱» گزارش کرد، از زمان شروع قرنطینه در آفریقای جنوبی تاکنون ۹ کرگدن به طور غیرقانونی شکار شدهاند و ترس این وجود دارد که این آمار حتی بیشتر هم باشد. در آن طرف مرز گروه حفاظت از کرگدنها بوتسوانا هم گزارش کرد شش کرگدن در این کشور کشته شدهاند.
کرگدنها به خاطر شاخهای خود مورد هدف شکارچیان غیرقانونی قرار میگیرند که برای مصارف زینتی و همچنین استفاده در داروهای سنتی استفاده میشوند.
در آغاز قرن گذشته حدود نیم میلیون کرگدن در آفریقا و آسیا پرسه میزدند اما امروز تنها ۲۹ هزار کرگدن در سراسر حیات وحش دنیا وجود دارد. سه گونه کرگدن، کرگدنهای سیاه، جاوهای و سوماترایی به شدت در خطر انقراض قرار دارند.
در آفریقا، کرگدن سیاه غربی اکنون در حیات وحش منقرض شده است. تنها دو راس باقیمانده از کرگدنهای سفید شمالی نیز ۲۴ ساعته در محیط حفاظت شدهای در کنیا تحت نظرند.
کتی دین، مدیرعامل سازمان «نجات کرگدن» به ایندیپندنت گفت هنوز در حال ارزیابی تاثیر کامل این بیماری عالمگیر بر شکار غیرقانونی کرگدنها است.
خانم دین گفت: «مواردی از شکار غیرقانونی کرگدنها اتفاق افتاده است، ولی غیر از بوتسوانا، در سایر اماکن تقریبا راکد بوده است، احتمالا به خاطر محدودیت بر رفت و آمد در داخل کشورها و شاید به این خاطر که گروههای مجرم راههای دیگری برای کسب درآمدهای غیرقانونی خود در این دوران پیدا کردهاند. برای مثال، به نظر ما ممنوعیت الکل و تنباکو در آفریقای جنوبی باعث شده از شکار غیرقانونی کاسته شود چرا که مجرمان راههای کمتر خطرناکی پیدا کردهاند تا با آبجو درست کردن و تنباکو قاچاق کردن پول بسازند.»
این بحران به خاطر خسارات اقتصادی حاصل از فقدان کامل صنعت گردشگری در سال جاری در آفریقا و کاهش کمکهای مالی انساندوستانه و قرار گرفتن کل جهان در ورطه رکود اقتصادی، وخیمتر نیز شده است.
تنها در هفت محیط حفاظت شده در کنیا که مورد حمایت سازمان نجات کرگدن هستند، این پروژه برای سال ۲۰۲۰ با کمبود بودجه دو میلیون دلاری مواجه است. خانم دین گفت: «اگر این اماکن حفاظت شده ورشکست شده و نتوانند از پس مخارج نگهداری و حفاظت از آن حیات وحش برآیند آنگاه ما این زیستبومها را از دست خواهیم داد. این اماکن به زمین کشاورزی و خانهسازی تبدیل خواهند شد، صدها هزار هکتار برای حیات وحش از دست میرود و بر تلاشهای حفاظت از محیط زیست برای همیشه اثر خواهد گذاشت.»
فیل
فعالان حفاظت از حیات وحش درباره فیلها نیز زنگ خطر را به صدا درآوردهاند. در ماه ژوئن، حادثه شوکه کننده قتل شش فیل در پارک ملی ماگو در اتیوپی اتفاق افتاد (در سال ۲۰۱۹ در سراسر این کشور شرق قاره آفریقا ۱۰ فیل کشته شدند).
دو فیل دیگر نیز در همان ماه در دشت چامپوا در ایالت ادیشا در هند توسط شکارچیان غیرقانونی با برق به قتل رسیدند.
تخمین زده میشود حدود ۴۱۵ هزار فیل هوز در آفریقا وجود دارد و این گونه به خاطر مورد هدف قرار گرفتن توسط شکارچیان غیرقانونی، گونهای آسیبپذیر در نظر گرفته میشود. تعداد این گونه در مناطقی نظیر مرکز و شرق آفریقا رو به کاهش است. بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ به طور میانگین روزانه ۵۵ فیل در آفریقا کشته شدند که عمدتا به خاطر عاجهای ارزشمند آنها بود.
کمتر از ۵۰ هزار فیل آسیایی در حیات وحش این قاره زندگی میکنند و گونهای در خطر انقراض تلقی میشوند. طی سه نسل گذشته آمار این گونه ۵۰ درصد کاهش یافته است.
اقداماتی مثبت در جهت حفاظت از فیلها اتخاذ شده است از جمله تقویت نگهبانان پارک در خط مقدم و جدیتر کردن قوانین علیه شکار غیرقانونی در آفریقا. اقدام قابل توجه چین در ممنوع کردن تجارت عاج فیل در سال ۲۰۱۷ نیز به شدت باعث کاهش تقاضا برای آن شد.
اما بیماری عالمگیر فعلی تمام دستاوردهای گذشته را به مخاطره میاندازد. دکتر مکس گراهام، بنیانگذار خیریه بینالمللی محافظت از فیلها با نام «مکانی برای غولآسایان» به ایندیپندنت گفت: «اقدامات غیرقانونی در مناطق حفاظت شده به ویژه برای تحصیل گوشت از شکار غیرقانونی افزایش داشته که حاکی از کاهش ماموران قانون و نگهبانان منطقه است. ما نگران هستیم که این فرصت پدید آمده به خاطر وضعیت فعلی برای مجرمان بینالمللی قاچاق حیات وحش کاملا آشکار است و آنها از آن بهره خواهند جست.»
او ادامه داد: «هنوز بازارهای غیرقانونی قابل توجهی برای عاج در ویتنام، میانمار، و لائوس وجود دارد که اغلب راه خود به چین را پیدا میکند. برای تامین تقاضای این بازارها، مجرمان سازمانیافته بینالمللی به راحتی میتوانند از کاهش نگهبانی و حفظ امنیت زیست بوم فیلها در آفریقا به طور عمده سواستفاده کنند و همچنین با بهره گرفتن از مشکلات اقتصادی روزافزون حاصل از این بیماری در جامعه، تقاضا برای عاج را افزایش دهند.»
پانگولین [مورچهخوار پولکدار]
این حیوان که بیشتر از سایر پستانداران مورد قاچاق قرار میگیرد، بعد از آن که مشخص شد احتمالا نقشی در شیوع ویروس کرونا داشته است، توجه جهانیان را به خود جلب کرد.
تجارت بینالمللی تمام هشت گونه پانگولین بر اساس معاهده بینالمللی ممنوعیت تجارت گونههای در معرض خطر انقراض در حیات وحش (معاهده سایتس) ممنوع شده است.
به گزارش سازمان «وایلداید»، حدود ۲۰۰ هزار پانگولین سالانه از حیات وحش در سراسر آفریقا و آسیا گرفته میشوند. شکارچیان غیرقانونی برای گوشت پانگولین، که غذایی تجملی در برخی نقاط آسیا به حساب میآید، و همین طور کراتین پولکی که در داروهای سنتی چینی به کار میرود، این حیوان را مورد هدف قرار میدهند.
پروفسور ری جانسن، رئیس کارگروه پانگولین آفریقایی، قاچاق ۹۷ تن پولک پانگولین را از قاره آفریقا در سال ۲۰۱۹ ثبت کرده است ولی به گفته او این میزان در سال جاری و از زمان شیوع بیماری عالمگیر ویروس کرونا ۳۰ درصد کاهش یافته است. اما تعداد پانگولینهای زندهای که توسط این سازمان خیریه ردیابی میشوند نیز کاهش یافته است: از ۴۳ پانگولین در سال ۲۰۱۹ تا ۱۲ مورد در سال جاری میلادی.
او به ایندیپندنت گفت: «بستن مرزها و بندرهای باری به همراه محدودیت رفتوآمد مردم بین مرزها و کشورها باعث کاهش چشمگیر قاچاق پولک پانگولین و دیگر محصولات گرفته شده از این حیوان شده است.»
با این حال به اعتقاد او شکار غیرقانونی کاهش نیافته و شکارچیان صرفا مشغول انبار کردن محصولات گرفته شده از پانگولین در کشورهایی نظیر جمهوری دموکراتیک کنگو، نیجریه و ویتنام هستند.
دکتر جانسن گفت: «وقتی مرزها باز و دریاها دوباره پر از کشتیهای باربری شود به نظرم در سال آینده شاهد قاچاق محصولات غیرقانونی پانگولین خواهیم بود. به نظرم خیلی راحتتر خواهد بود تا چند تن از پولک پانگولین را بین باری از کفشهای نایک مخفی و قاچاق کرد.»
او افزود: «به نظرم قاچاق پانگولین از بین نرفته و فقط منتظر است تجارت جهانی به حالت عادی برگردد. ولی واقعا امیدوارم اشتباه کنم.»
پلنگ
براساس فهرست قرمز اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت، پلنگها در ردیف گونههای «در معرض تهدید» دستهبندی شدهاند اما به خاطر اتفاقات نگرانکننده اخیر وضعیت آنها نیز ممکن است به «آسیبپذیر» ارتقا یابد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
امروز حدود ۱۷۳ هزار پلنگ در حیات وحش وجود دارند که حدود ۴۰ درصد از زیست بوم تاریخی خود در آمریکای لاتین را از دست داده و اکنون در کشورهای اروگوئه و السالوادرو منقرض شدهاند.
تا سال ۱۹۷۳ سالانه ۱۸ هزار پلنگ کشته شدند تا وقتی که دخالت معاهده سایتس به شدت تجارت پوست آنها را کاهش داد. در سال ۲۰۱۰ مدارکی ظاهر شد که نشان میداد تجارت غیرقانونی اعضای بدن پلنگ به خاطر افزایش تقاضا برای استفاده از آن در صنایع جواهرسازی، گوشت و پزشکی بالا گرفته است. بر اساس تحقیقی که در ماه ژوئن انجام شد، در فاصله سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ بیش از ۸۰۰ پلنگ برای اعضای بدنشان کشته و به چین قاچاق شدند.
تکه تکه کردن زیستبوم و آتشهای ویرانگر و روزافزون جنگلها که عمدا برای آماده کردن زمین توسط کشاورزان و دامداران اتفاق میافتد، خطری رو به رشد برای پلنگها است و همچنین این حیوانات وقتی نزدیک گله شده نیز مورد هدف قرار گرفته و کشته میشوند.
دکتر استبان پایان، دبیر برنامه منطقهای پلنگ آمریکای جنوبی در سازمان «پنترا»، که سازمانی جهانی برای حفاظت از گربهسانان وحشی است، به ایندیپندنت گفت در طول قرنطینه کووید-۱۹ در کلمبیا شکار غیرقانونی این حیوان افزایش داشته است.
او گفت: «معمولا تا شروع ماه ژوئیه سالانه چهار یا پنج گزارش دریافت میکنیم ولی امسال تاکنون هفت پلنگ کشته شدهاند.»
دکتر پایان گفت شکارچیان غیرقانونی به خاطر عدم حضور کارمندان سازمانهای عامالمنفعه در محیط به خاطر قرنطینه احتمالا بیشتر احساس شجاعت میکنند علی رغم این واقعیت که هنوز ۹۰ درصد نگهبانان پارکهای ملی سر گشت خود حضور دارند.
او گفت: «به نظر ما قتلهای کنونی به خاطر تجارت غیرقانونی این حیوان انجام نشده و بیشتر احتمالا توسط کشاورزان و دامداران ناراحتی انجام شده که پلنگها را در زمین خود یافته و برای تلافی یا پیشگیری آنها را میکشند. این حوادث همچنین میتواند به طور اتفاقی رخ داده باشد و توسط شکارچیانی که در طول قرنطینه به ناگهان با پلنگی روبهرو شده یا حتی افرادی که در مناطق دورافتاده به دیدار خویشاوندان خود رفته و این حیوان سر راهشان سبز شده ارتکاب یافته باشد.»
تجارت غیرقانونی اعضای پلنگ روندی رو به رشد است و تلاشها برای مطالعه بهتر این بحران به خاطر وضعیت حاصل از بیماری عالمگیر ویروس کرونا مختل شده است.
دکتر پایان گفت: «بولیویا بستر اصلی قاچاق این حیوان و جایی است که شکارچیان غیرقانونی جمجه و دندانهای پلنگ را برای تاجران تجارات غیرقانونی نگه میدارند. در طول این بیماری عالمگیر ما افزایش این موارد را در بولیویا ثبت نکردهایم، نه به این خاطر که دیگر اتفاق نمیافتد بلکه به این خاطر که دیگر ماموران خود را برای نظارت در محل نداریم.»
زرافه
زرافهها که «بزرگزایگان از یاد رفته» لقب گرفتهاند نیز از انقراضی ساکت رنج میبرند و بیماری عالمگیر فعلی نیز مشکلات این گونه را افزایش داده است.
به گزارش بنیاد حفاظت از حیات وحش اوگاندا، در این کشور تنها ظرف چند روز هفت زرافه مرده در پارک ملی مورچیسون پیدا شدند.
به گزارش سازمان حفاظت از زرافه، جمعیت این گونه ظرف سه دهه گذشته ۴۰ درصد کاهش یافته و امروز تنها ۶۸ هزار زرافه در حیات وحش زندگی میکنند که آنها هم با تهدیداتی نظیر شکار غیرقانونی و از دست رفتن زیست بوم خود مواجهاند. در سال ۲۰۱۶ وضعیت آنها در فهرست قرمز به حالت «آسیبپذیر» ارتقا یافت و بعضی از زیرگونههای این حیوان اکنون «به شدت در خطر» در نظر گرفته میشوند.
دیوید اوکانر، رئیس سازمان «همینک زرافهها را نجات دهید» اشاره کرد پروژههای حفاظت از زرافهها در مقایسه با همین پروژهها برای سایر گونههای تحت خطر، چندین دهه عقباند. کشف این واقعیت که چهار گونه متفاوت از این حیوان وجود دارد تنها چهار سال پیش اتفاق افتاد.
تخمین تعداد زرافههایی که مورد هدف شکار غیرقانونی قرار میگیرند نیز به خاطر سیستم نظارتی جسته و گریخته آن سخت است.
دکتر اوکانر به ایندیپندنت گفت: «ما میدانیم شکار غیرقانونی در بعضی نقاط بیش از سایر اماکن اتفاق میافتد و بعضی از گونههای زرافه به طور ویژه در معرض خطرند. با وجود این متغیرهای ناشناخته بسیاری در ارتباط با شکار غیرقانونی زرافه وجود دارد چرا که سیستم نظارتی کارآمدی، نظیر آن چه برای مثال برای فیلها در سراسر قاره آفریقا وجود دارد، برای این گونه در دسترس نیست.»
© The Independent